Pekin Gezi Rehberi

Çin’e ikinci defa gidişimizde ilk durağımız yani ülkeye giriş noktamız Pekin oldu.Çin hakkında biraz bilgi vermek gerekirse; Ülkenin resmi adı Çin Halk Cumhuriyeti ama Çin yaygın olarak kıyafetlerde sıklıkla gördüğümüz gibi PRC (People’s Republic of China) olarak bilinir. Çin bayrağının sol üst köşesindeki büyük yıldız Çin Komünist Partisi’ni, 4 küçük yıldız parti liderliği altında birleşmiş Çin halkını, bayrağın kırmızı rengi komünizm devrimini simgelemekte. Para birimi Renminbi (RMB- Türkçesi: Halkın Parası) ama  günlük kullanımda Yuan denmekte. Yüzölçümü yaklaşık 9,6 milyon km² ve bu büyüklük ile USA ve Kanada’dan sonra 3. büyük ülke. Nüfus 1,35 milyar olarak ilan ediliyor ama 1,5 milyarı geçtiği düşünülüyor.

Resmi dil Mandarin Çincesi. Halkın büyük çoğunluğu herhangi bir dine bağlı değil. Yüz milyondan fazla Çinli Budizm, İslam (19 milyon), Hristiyanlık (Katolik-4 milyon-, Protestan, Ortodoks) Taoizm, Şamanizm, Dongba dinlerine mensup. Nüfusu itibarıyla Dünyadaki her beş kişiden biri Çinlidir. Çin’in nüfusu Amerika’dan 4 kat fazladır. Sokakta ingilizce konuşan kişiye rastlamak dahi zordur ama ülke o kadar kalabalık ki Çin’de İngilizce konuşan kişi sayısı Amerika’dan fazladır.

Pekin Çin’in hem başkenti hem de en kalabalık şehirlerinden. Bu kalabalık şehirdeki ilk saatlerinizde bunu trafik ve kalabalık olarak hissediyorsunuz. İlk izlenim modern binalar, geniş bulvarlar ve yüksek teknolojinin hayatın içine girişi oluyor. Pekin çok düzenli disiplinli bir kent. Devlet otoritesini burada çok net görüyorsunuz. Çin’de değişik bir demokrasi anlayışı var, daha mı iyi daha mı kötü kafamız karıştı. Devlet eleştiriye açık değil ama gerçekten çok iyi çalışıyor. Özetle devlet; “sen devlet yönetimine kafa yorma ve çalışmana, yaşamana bak. Bu işleri biz hallederiz” diyor. Televizyonlar devamlı devletin icraatlarını anlatıyor ya da eğlence programları oluyor.

Pekin günlük hayatı kesinlikle apolitik

Bizdeki gibi bir tartışma programının olabileceğini bile hayal edemezler. Zaten hiçbir şekilde de bu tip meselelerle ilgilenmiyorlar. Demokrasi işin şu kısmında devreye giriyor. Her mahallede Komünist Partinin yapılanması var ve bu yapılanmada kimlerin olması gerektiğine o mahallede yaşayanlar karar veriyor. Bunlar ilçe teşkilatını, ilçe teşkilatıda şehir yöneticisini seçiyor ve bu bu şekilde en yukarıya kadar gidiyor. Yani dolaylı olarak sizin seçiminizle oluyor herşey. Bu nedenle Çin kendisinin tam demokratik bir ülke olarak görüyor. Burada tek partili bir sistem var ama o kadar etkili ve başarılı çalışıyor ki insana çok partili sistemi sorgulatıyor.

Ne de olsa çok partili sistem 80-90 yıllık bir geçmişe sahip. Ülkelerin tek bir elden yönetilmesinin geçmişi ise binlerce yıllık tarihe sahip. Bu açıdan bakıldığında çok partili sitemin başarılı bir sistem olarak kendini kanıtladığını söylemek için çok erken.1,5 milyar nüfusa sahip bir ülkeyi yönetmek kolay değil. 42 ülkeden oluşan Avrupa’nın nüfusu 700 milyon yani Çin iki Avrupa büyüklüğünde. O kadar kalabalık bir ülke ki 10 milyondan kalabalık şehirlerinin sayısı ondan fazla.

Çin ucuz iş gücü ülkesi mi?

Ülkemizdeki ve dünyada verilmek istenen “ucuz iş gücü ile çalışan insanlar ülkesi”, “kalitesiz mallar ülkesi”, “mutsuz insanlar ülkesi” imajı başarılı olmuş ki biz dahi Çin’e gitmeden bulduğumuz gibi bir ülke ile karşılacağımızı bilmiyorduk. Şu kadarını söylemeliyiz ki Çin uçmuş durumda ve tüm bu itibarsızlaştırma kampanyasına rağmen Çin’i kimse durduramaz ve dünyanın gelecek yıllardaki patronu Çin olacak. İnsanlar gayet mutlu, çok iyi para kazanıyorlar ve devlet çok etkili çalıştığı için kendilerini bu gibi meseleler için yormuyorlar. Üniversite mezunu bir kişinin ortalama maaşı 6.000-7000 Yuan (yaklaşık 1.000 USD) civarı.

Düzenlediğimiz turlara katılarak bizimle birlikte gezmek isterseniz Whatsapp Kanalımızı Takip edebilirsiniz. Whatsapp Kanalımız Takip etmek için tıklayın.  Duyurulardan haberdar olmak için Sessiz modu kapatmayı unutmayın. Fotoğraflara tıklayarak Facebook ve Instagram sayfalarımızı takip edebilirsiniz.

Pekin de gelirler de yaşam da pahalı

Yerel rehberimiz bu maaşla 2 aydır çocuk bakıcısı bulamadığını anlatıyordu bize. Çin’de evsiz göremezsiniz çok az sayıda dilenci görebilirsiniz ancak onlarda genellikle mental sorunlu oldukları için dileniyorlar. Gelirleri iyi ama ev sahibi olmak için eğer ev merkezde iyi bir konumda ise 1.000.000 USD ödemek gerekiyor. Bu nedenle Çinliler genellikle iş yerlerinin yakınlarında inşaa edilen toplu konutlada oturuyorlar. Büyük şehirlerde İş merkezleri bir yerde, evler başka bir yerde toplanmış durumda değil. Fabrikaların ya da iş merkezlerinin yakınlarına çok devasa toplu konutlar yapıyorlar. Böylece insanlar bisikletleri ile işe gidip gelebiliyorlar.

Aksi halde 30 milyonluk bir şehirde 2-3 saatlerinin işe gidiş gelişle geçmesi gerekirdi. Çin’de işsizlik sorunu neredeyse yok ama herkes yer yerde de çalışamıyor. Mesela Pekin’de oturma ve çalışma izniniz varsa birgün kalkıp “ben Şanghay’a gideyim arada iş bulayım” diyemiyorsunuz. Çalışma belgeniz sadece o şehir için geçerli. Bu şekilde kaçak olarak çalışmak da neredeyse imkansız çünkü orada çocuğunuzu okula dahi veremiyorsunuz. Zaten çocuğunuzu okula vermeniz de belli kurallara bağlı.

Çok düşük bir ödeme ile (500 Yuan gibi bir rakam) çocuğunuzu en yakın okula kaydedebiliyorsunuz. Eğer başka bir devlet okuluna ya da özel okula vermek isterseniz ciddi ödemeler yapmanız gerekiyor ki bunu birçok Çin ailesi veremiyor ve çocuğunu en yakın okula kaydediyor. Eğitimden konu açılmışken lise sonuna kadar ücretler neredeyse yok seviyesinde yani ücretsiz denilebilir ama üniversite eğitimi ücretli.

Tek Çocuk Politikası değişti

Çok yakın bir zamana 2017 yılına kadar Tek Çocuk Politikası vardı ve bir çocuk dışında izin verilmiyordu. Şimdi bu sayı 2. Bu sayıyı geçerseniz ağır cezalar ödemek, işten çıkartılmak, QR kod sisteminden çıkartılmak gibi cezai işlemlere tabii tutulursunuz ki bunu hiçbir Çinli göze alamaz. Konusu açılmışken QR kon bizdeki adıyla Karekod okutarak ödeme yapmak çok çok yaygın hatta tek standart diyebiliriz. We Chat adında içerisinde diğer sosyal medya programlarınında olduğu bir program yardımı ile ödemelerini yapıyorlar. Bizde de yeni yeni başladı ama henüz yaygınlaşmadı bu ödeme yöntemi. Çin’de Starbucks’dan tutun işportacıya kadar bu şekilde ödeme yapılıyor. Fotoğraflarda gördüğünüz sarı kutu tuvaletteki tuvalet kağıdı kutusu. Ücretsiz ama tuvalet kağıdı almak için QR kod okutmanız gerekiyor.

QR Kod uygulaması her yerde

Yine fotoğraflarda göreceğiniz gibi kiralık bisikletleri de QR sistemi ile alıp kullanabiliyorsunuz ama diğer ülkelerden oldukça farklı bir sistemle. Bisikletin arka tekerindeki kiliti QR kod ile açıyor ve kullanmaya başlıyorsunuz işiniz bittiğinde bisikleti istediğiniz yere bırakabiliyorsunuz. Sizin bıraktığınız yerden bir başkası alıp yine kiliti açarak kullanmaya başlayabiliyor. Akşamları ise bisikletler toplanıp belli istasyonlara tekrar diziliyor. Şarj cihazları (powerbank) da bisiklet sistemi gibi çalışıyor. Teknik konulardan bahis açılmışken Çin’deki prizlere bizim fişlerimiz uyuyor yani adaptöre ihtiyacınız yok.

QR okutarak powerbankı alıp başka bir yere bırakabiliyorsunuz. Bu istasyonlar restoranlarda, metrolarda, otellerde yani heryerde karşınıza çıkıyor. Bisikleti de şarj cihazınıda yerinden alamak 1 Yuan.

Çin’de sağlık ücretsiz değil. Her sağlık başvurunuzda yaklaşık 50 Yuan gibi bir katılım payı ödemeniz gerekiyor ki bu az bir rakam değil.

Çin’de iletişim konusu biraz sıkıntılı

“Ülkeye girer girmez bir yer bildirim yapayım” diyorsanız; Youtube, Facebook, Instagram gibi batı kaynaklı sosyal medya programları bu programlar aracılığı ile bilgi toplandığı için yasak ama VPN kullanarak ulaşılabiliyor.

Turkcell gibi kendi operatörünüzün paketlerini kullanırsanız bu yasaklardan etkilenmiyorsunuz. Eğer wi-fi kullanırsanız programa girebiliyorsunuz ama hiçbir veri gelmiyor. Bu programların yerine hepsinin Çin versiyonları var ve yoğun bir şekilde kullanılıyor.

Yakın zamana kadar yasaklı olan Platstation tarzı oyunlar artık serbest.

Tam iletişimle alakalı değil ama ülkenin tüm büyüklüğüne karşın ülkede tek zaman dilimi kullanılmakta.

Pekin için trafik yoğunluğu önemli bir sorun

Pekin trafiğinde dikkat ederseniz yeşil plakalı ve mavi plakalı araçlar var. Yeşil plakalı olanlar elektrikli araçlar ve sayıları hızlıca artıyor. Pekin’de hava kirliliği önemli bir sorun olduğu için bu konuya da çok önem veriliyor. Çok sık yeşil plaka görüyorsunuz. Bu oran devlete sahip araçlarda çok daha fazla.  Gördüğümüz çoğu otobüs elektrikli BYD yani Çin’in kendi markalarından birisi olan Build Your Dream markaydı. Şehirde elektrikli olanlar haricinde motorsiklet kullanılmıyor. Bu motorsikletlerin bir kısmı şarjlı bir kısmının ise bataryası portatif ve çıkartılıyor. Motorsikletin sahibi evine gittiğinde bataryayı çıkartıp evine götürüyor ve şarj edip sabah işe giderken yine yerine takıyor.

Pekinde çok büyük bir trafik sorunu var. Elektrikli araç kullanımını teşvik etmek için elektrikli araç sahiplerinin otobüs yolunu kullanmalarına izin veriliyor. Diğer araçlar ise plakalarının son numarasına göre trafiğe belli günlerde çıkabiliyor. Bu şekilde de araç paylaşımı teşvik ediliyor. Bir ara ülkemizde de bu uygulama tek-çift plaka şeklinde yapılmıştı hatırlarsanız.

Otomotiv sektörü çok ileri durumda

Zaten otomotiv sektörü Çin’de inanılmaz boyutta. Dünyadaki Mercedes, Volvo, Lotus gibi önemli markaların sahibi yada önemli hissedarı olduğu gibi tamamen kendilerine ait ve henüz dünyaya satmadıkları yaklaşık 30 markaları var.

Çin’in hızlı trenlerinin ününü duymuşsunuzdur. Neredeyse tüm şehirler arasında hızı 500 km civarında olan hızlı trenler bulunuyor. Biz bu tecrübeyi yaşamak için Peki-Xian arası içim hızlı treni seçtik ama express olup çok daha hızlı olan trenin saati bize uymadığı için hızı yaklaşık 360 km/saat tren ile yolculuk ettik. Çin’de şu anda önemli bir günden “Bir Kuşak, Bir Yol” projesi. Çin 2030 gibi bitmesi planlanan bu proje ile İpek Yolu’nu tekrar kuruyor ve Pekin-İstanbul arasını hızlı tren ile tekrar bağlıyor. Çok önemli bu proje ile hattın geçtiği ülkelerde ticaret artacak ve Pekin-İstanbul arası 2 günde tren ile alınabilecek.

Pekin e Nasıl Gidilir

Çin’e ülkemizden ulaşmanın en kolay yolu THY‘nın Şangay ya da Pekin seferleri ile ülkeye giriş yapmak. Biz Pekin’den giriş yapıp 2 iç uçuş ve bir hızlı tren sonrası Şanghay’dan dönüş yaptık. Daha makul fiyatlarla Emirates ya da Qatar Havayollarından da tek aktarma ile Çin’e gidilebilir.

Pekin de Ulaşım

Havalimanından şehre ulaşım

Pekin havalimanına indiğinizde Terminal 3’e tren ile gitmeniz gerekiyor. Yaklaşık 3-4 dakikada Terminal 3’e ulaşıyorsunuz. Pasaport kontrolü kısmına geldiğinizde önce Pasaport Kiosklarına pasaportunuzu okutmanız gerekiyor. Bu sırada yardım gerekirse görevliler de oluyor ve yardım ediyorlar. Pasaportu işleme sırasında kameralar sizi yüz tanıma sistemine kaydediyorlar ve artık sizi gören kameralar sizi her yerde tanıyorlar. Bununla ilgili videomuz altta.

Yüz tanıma ve pasaport işleme sırasında parmak izinizi de istiyor kiosk. Çok nadir olarak parmak izinizi alamazsa pasaport polisine söylerseniz orada yardımcı olunuyor. Bütün bunları aştıysanız pasaport kontrolüne giriyorsunuz.

Pasaport kontrolünde size uçakta dağıtılan Arrival Form’larıda doldurmuş olarak vermeniz gerekiyor. Genellikle çok fazla soru sormuyorlar ama bazen “neden geldiniz?” “kaç gün kalacaksınız?” gibi sorular soruyorlar ya da dönüş biletinizi görmek istiyorlar. Artık ülkeye girdiyseniz ülkenin para birimi olan Yuan’a ihtiyacınız olacak. Birçok ülkenin aksine havalimanı kur oranları çok iyi değil. Oteller daha iyi kur oranları veriyorlar. Eğer tur şirketiniz size otele götürecekse hiç bozdurmayın otelde bozdurursunuz. Eğer kendiniz otele gidecekseniz 50 USD bozdurmanız yeterli. Konusu açılmışken Çin’e dolar götürmenizde fayda var. Euro’ya göre daha iyi bir oran veriliyor.

Pekin’de oldukça etkili bir metro ağı bulunuyor ama çok yoğun.

Ancak özellikle işe gidiş ve iş dağılış saatlerinde metrolar çok çok kalabalık oluyor. Bir turist olarak bu ortama uyum sağlayıp bu metrolara binip inmek çok kolay değil.

Taksi alternatifi daha kolay ama burada da QR kod okuma programlarının yoğun kullanımı sorun yaratıyor. Çinliler takside nakit para ödemiyor, QR kod okutup iniyor. Siz para ödemek istediğinizde de para üzerinde filan anlaşmada sorun yaşanabiliyor. Mümkün olduğu kadar tam para vermeye çalışın çünkü üzeri gelmeyebilir. Taksiyi otelinizden çağırıp gideceğiniz yeride resepsiyonda çince yazdırıp taksi şöförüne verirseniz iyi olu. Otele dönüş için de otelin kartı daima yanınızda olmalı.

Pekin e Ne Zaman Gidilir, Çin'e Ne Zaman Gidilir?

Çin o kadar büyük bir coğrafyaya yayılmış bir ülkeki ülkenin tümü için uygun ve istediğiniz ısı ve yağmur oranında bir zaman aralığından bahsetmek mümkün değil. Ülkemizde bile karadeniz ile akdeniz için uygun zamanlar çok farklıdır. Bir de bu büyüklükte bir ülkeyi düşünün. Biz bu amaçla yaptığımız ön çalışmada eylül ayının uygun olduğuna karar vererek bu zamanı seçmiştik. Isı açısından ideal zamanı planlamanız gerektiği gibi Çin’in Ulusal Bayramlarını da dikkate almalısınız çünkü bu tatillerde Çin’de heryer inanılmaz kalabalık olur. Bunlardan en önemlisi Spring Festival ya da Chinese New Year olarak bilinen Çin Yeni Yılı. Bu tarih her sene değiştiği için kontrol etmelisiniz. Kaçınmanız gereken, fiyatların arttığı, yer ve bilet bulmanın zor olduğu ve heryerin daha kalabalık olduğu tarihler;  1-7 ekim arası National Day (Golden Week) , 30 Aralık-1 Ocak Yılbaşı, 24-30 Ocak Çin Yeniyılı, 4-6 Nisan Tomb-Sweeping Day, 1-3 Mayıs İşçi Bayramı, 25-28 Haziran Dragon Boat Festival.

Mevsimsel olarak değerlendirdiğimizde ise genel anlamda Mart-Mayıs arası ve Eylül-Kasım arası en ideal zamanlar.

Çin Vize Politikası, Çin kimlerden Vize istiyor?

Çin yeşil pasaport sahiplerine vize uygulamıyor. Normal pasaportlularında sadece grup olarak bir acente kanalı ile vize başvurusuna izin veriyor. Yani bireysel olarak vize alıp gitme imkanınız maalesef yok. Son yılda gelen ek bir madde ile grup başvurusundaki kişilerin şehirlerinden en az 5 kişi olması şartı da getirildi. Yani 3 kişi bir şehirden, 5 kişi başka bir şehirden 2 kişi başka bir şehirden olursa bu şekilde grup başvurusu da yapılamıyor. Bu da özetle bir tur şirketi ile gitme zorunluluğu anlamına geliyor eğer yeşil pasaportunuz yoksa.

Pekin Gezilecek Yerler

Pekin o kadar büyük bir şehir ve trafik öyle büyük bir sorun ki bir gün içerisinde çok fazla yere gitmek çok mümkün değil. Biz gezimizde Pekin’e 3 gün ayırdık. Aktaracaklarımızı buna göre değerlendirmenizde fayda var. Pekin’de görülecek yerler konusunda çok şey okuyabilirsiniz ama çok uzun süre kalmayacaksanız çok fazla noktaya gidemeyebilirsiniz. Bunun ikinci bir nedeni de gideceğiniz yerlerin de büyük, kalabalık ve zaman alan yerler olması.

Gezerken sürpriz olmasın; Çinliler tabii ki istisnaları vardır ama çok kibar insanlar değiller; yol vermeyebilirler, geçerken size çarpabilirler, sırada kaynak yapabilirler vs vs. Şehirde yol sormak için ya da alışveriş sırasında ingilizce konuşan kişi sayısı da oldukça az ama cep telefonlarındaki çeviriciler yardımı ile sizinle iletişim kuruyorlar. Siz de söyleyeceklerinizi yine telefona ingilizce söylüyorsunuz uygulama çinceye çeviriyor. Bazen bu uygulamalar hayat kurtarıyor. Çince bazı kelimeleri öğrenmek dahi zor. 10 günlük gezimizde sadece Ni Hav yani Merhaba ve Şi Şi yani teşekkür ederim demeyi öğrenebildik.

Bir uyarı da temizlik konusunda. Gideceğiniz birçok genel mekan beklediğiniz temizlik seviyesinde olmayacak maalesef bu nedenle yanınızda bolca ıslak mendil ve-veya dezenfektan sıvı bulundurmanızda fayda var. Bir başka uyarıda burun ya da boğaz temizliği konusunda. Çok sesli ve bizlere iğrenç gelecek şekilde burun yada boğaz temizlemek, geğirmek, tükürmek onlar için normaldir ve garip karşılanmaz. Bu gibi durumlarda tepki vermemelisiniz.

Yine bu zaman darlığı ve trafik yoğunluğu nedeniyle ilk gün otelimize giderken ünlü Pekin Ördeği yiyeceğimiz restorana gittik. Havalimanından otele gidip yerleşsek tekrar dönmek çok zor olaracaktı hatta yemek saatini kaçıracaktık bu nedenle Pekin Ördeğini yiyip daha sonra otele geçmeye karar verdik. Pekin Ördeği denemek isterseniz burayı kesinlikle tavsiye ederiz. Sadece Pekin ördeği gelmiyor masaya, birçok farklı yemeğin yanında Pekin Ördeği’nin de farklı şekillerde pişirilmiş halleri geliyor masaya. Özet; çok çok lezzetli, mutlaka deneyin.

Pekin – Yazlık Saray

Bizim ilk durağımız şehir merkezine yaklaşık 15 km uzaklıktaki Yazlık Saray (Yiheyuan)oldu (giriş 60 Yuan). Yapay bir göl, köprüler ve saraydan oluşan kompleks gerçekten etkileyici ama daha da etkileyici olan kısmı Avrupadaki saraylardan önce yapılmış olması çünkü ilk saray 1750 yılında yapılmış. Feng Shui açısından da estetik açıdan da Çin’de olmazsa olmazlar göller, taş ve köprülerdir ki burada hepsi bulunuyor. Kunming Gölünün etrafına yayılmış olan saray tam bir estetik şölen sunuyor ziyaretçilerine.

Göldeki 17 arklı köprü de çok estetik. Burası öyle tümü gezilecek bir yer değil çünkü 290 hektar büyüklüğünde bir parka sahip bu saray. Burayı tam anlamı ile gezmeniz 1 tam gününüzü alcaktır ama biz size 1-2 saatlik bir tur öneririz. Burada araya girerek bir uyarıda bulunalım; Çin’de gezerken pasaport yanınızda olsun Yazlık Saray, Yasak Şehir gibi yerlere girerken bazen pasaport istenebiliyor. Biz Çin’deyken 70. yıl kutlamaları yaklaşıyordu bu nedenle bazı noktalarda ekstra güvenlik önlemleri oluyordu.

Yazlık Saray çok büyük bir alana yayılıyor

Neyse gelelim Yazlık Saray’a; Yazlık Saray İmparator’un konutuna ulaşabilmesi için yapay bir kanalla Yasak Şehir’e bağlı. Biz Yazlık Saray’ı gezerken yere su ile yazı yazan sanatçıları gördük. Yerel sanatçılar büyük fırçalarla yere su ile yazı sevgi, aşk, acı, keder gibi kelimeleri yazıyorlar. Su kuruyunca yazı da gidiyor. Ne de olsa acı da mutluluk da herşey geçicidir. Çin’de bir söz var; İyi haber; herşey birgün biter. Kötü haber; herşey birgün biter. Bu hem çok güzel birşey hem de çok üzücü. Yaşadığınız büyük acılar da mutluluklarda daimi değildir.

Çin’de birçok şehirde olduğu gibi burada da parklarda dans edenlere ya da şarkı söyleyenlere rastlamak çok olası. Biz de Yazlık Saray’dayken burada bir halk korosu kendi konserlerini veriyorlardı.

Çay Seremonileri ve Çay Tadımı mutlaka yapılmalı

Çin Seddi için Mutianyu’ya giderken bir çay üreticisine uğradık. Burada çay türleri, demleme türleri ve ısıları hakkında bilgi aldık ve 5 çeşit çayın tadına baktık. Yeşil çayı severiz ama buradakiler kesinlikle çok çok daha kaliteli çaylar. Fiyatlar oldukça yüksek ama az çay ile çok kaliteli çay demlenebildiği için almaya değer bulduk.

Yeşil çay demlemesi için suyun ısısı çok önemli. Bunun için de pi pi boy dedikleri bir kilden yapılmış çocuk heykelciği kullanılıyor. Pee Pee Boy‘un üzerine suyu döktüğünüzde çocuğun pipisinden suyun akması gerekiyor. Eğer su akmazsa su ideal ısıda değil demektir. Hatta bunun için No pipi no tea diyorlar.

Pekin – Çin Seddi

Çin denince birçok kişinin aklına ilk gelen yapı tabii ki Çin Seddi ya da tüm dünyadaki ismi ile The Great Wall of China. Biz de bunun için kendimizce hazırlıklar yaptık. En önemli karar Çin Seddi’nin hangi kısmını göreceğiniz. Turizme kazandırılan Çin Seddi’nin istediğiniz her yerini gezmenize Çinli yetkililer izin vermiyor. Bugün için ziyarete açık en önemli 3 kapısı bulunuyor. Bunlar Simatai, MuTianyu ve Badaling. Badaling bölümü en çok ziyaretçi çeken bölüm. Yoğun sezonda buranın günlük ziyaretçisi 70 binleri buluyor. Pekin’den gün içinde Çin Seddi için pek çok tur düzenleniyor.

Pekin şehir merkezinden yaklaşık 1-1.5 saatlik bir yolculuk ile Çin Seddi’ne ulaşmak mümkün. Özellikle resmi günlerde ve hafta sonu çok kalabalık oluyor.  Bu tip her yerde olduğu gibi Çin Seddi’nin civarında da alışveriş yapabileceğiniz dükkanlar, cafe ve yöresel sergi alanları yer alıyor. En sık gidilen ve Pekin’e en yakın olan kısım Badaling. Ancak burası çok yoğun olduğu için biz hem doğası daha güzel hem de daha az kişinin olduğu Mutianyu kısmını tercih ettik. Buraya bir teleferikle çıkılıyor.

Post from RICOH THETA. #theta360 – Spherical Image – RICOH THETA

Tavsiyemiz Mutianyu Kapısı

Bu bir maliyet gerektirdiği için özellikle tur şirketleri burayı tercih etmiyor. Bu nedenle nispeten daha sakin oluyor. Sakinlik konusu 1,5 milyarlık Çin’de kolay birşey değil. Bizim hem Mutianyu’yu tercih ettiğimiz hem de ziyaretimiz bir pazartesi gününe denk geldiği için Çin Seddi’nde çok tenha bir şekilde yürüyebildik. Ziyaretinizin bir ulusal güne denk gelip gelmemesi de oldukça önemli çünkü gördüğümüz bazı Badaling fotoğraflarında Çin Seddi’nde yürümek dahi mümkün değildi. Mutianyu’ya vardığımızda yürüyerek teleferiğin olduğu yere gittik. Burası en fazla 500 m mesafede. Eğer isterseniz sizi elle taşınan tekerlikli bir araçla yukarıya 200 Yuan’a götürüyorlar ama ciddi yürüme sıkıntınız yoksa bizce gerek yok.

Teleferik yaklaşık 5 dakikada Çin Seddi’ne ulaşıyor. Gelelim yürüme kısmına; Çin Seddi o kadar uzun ki tüm gün yürüseniz yine bir yere varamazsınız ve tabii ki özel bir merakınız yoksa çok da anlamı yok. Bunun dışında dışarıdan öyle görünmemekle birlikte bazı bölümler de oldukça dik. Biz ortalama bu amaçla 1,5 saat harcadık diyebiliriz. Önce Çin Seddi’ne çıkan herkes gibi olmazsa olmaz fotoğraflarımızı çekip sonra da biraz yürüyüş yaptık. Teleferikle yukarıya çıktığınızda sol taraf daha makul bir eğime sahipken sağ taraf daha dik. Bu arada isterseniz Mutianyu’ya teleferik olmadan yürüyerek de ulaşabiliyorsunuz. Bu ayırım teleferiğe giden yol üzerinde tabelalarla gösteriliyor.

Çin Seddi, Çin’in kuzeybatısı boyunca uzanan, Dünyanın en uzun savunma duvarı.

Kalıntıları Po Hay körfezinde deniz kıyısında başlıyor, Pekin’in kuzeyinden geçerek batıya yöneliyor ve Huang-Ho nehrini ikiye bölerek güneybatıya uzanıyor. Gobi Çölü’nün güneyinden ise batıya yönelerek devam ediyor. Seddin yıkılmış olan kısımlarıyla birlikte uzunluğu 8851.8 kilometre olarak biliniyor. Bugün ayakta duran kısım Ming Hanedanı devrinden kalan 2.500 kilometrelik set ancak asıl inşaat, MÖ 221 ile MS 608 yılları arasında yapılmış.

Çin Seddi Niçin Yapıldı?

Çin Seddi’nin temeli Savaşan Beylikler döneminde (MÖ 403 – MÖ 221), 20’den fazla ayrı ayrı krallık tarafından atılmış. Chu, Qi, Yan, Wei, Han, Zhao, Qin Krallıkları birbirinden korumak için sınırlarında ilk setler inşa etmişler. Qin, Zhao, Yan Krallıkları ise XiongNu, DongHu, LinHu, Hiung-nu’ların saldırılarını durdurmak ve ülkenin kuzey sınırlarını koruma amacıyla da inşa etmişler.
Çin’in ilk İmparatoru Qin Shi Huang MÖ 221 yılında, bu duvarları birleştirerek boydan boya aşılmaz bir savunma duvarı haline getirerek Moğol-Hun saldırılarına ve Avrasya bozkırlarındaki barbar göçebelerden gelen saldırılara karşı ülkesini korumaya karar vermiş.

MÖ 3. yüzyıldan MS 17. yüzyıla kadar Çinliler seddi uzatmaya devam etmişler. Seddi onaran ve savunma amaçlı kullanan son hanedan Ming Hanedanı (1368-1644) olmuş. Çin Seddi’nin bilinen ve en iyi korunmuş hattı Ming Hanedanlığı döneminde 14-17. yüzyıllarda inşa edilmiş. Bu devasa inşaata girişmekteki amaç konusunda tarihçiler farklı görüşler öne sürmüşlerdir.
Bunlardan bazıları; Ülkenin sınırlarını başta Hiung-nu olmak üzere kuzeyden Çin’e karşı “Moğol” ve “Türk” boylarının saldırısına karşı savunmak, Uzun savaşlar sonunda yıktığı beyliklerin esir düşen yöneticilerini sürgün ve ağır işe sürerek cezalandırmak, Ülkeden kaçışları önlemek, Ülkenin tek yönetim altında birleştiğini içeriye ve dışarıya göstermek olarak özetlenebilir. Ancak bu yapı işgalcilerin Çin’e girmesini hiçbir zaman etkili bir şekilde engelleyemese de, Çin medeniyetinin dayanıklılığının güçlü bir simgesi olarak uzun yıllar işlev görmüş.

 

Çin Seddi Nasıl Yapılmış?

Çin Seddi’nin yapımı için aynı anda 9.000 işçinin çalıştığı da söyleniyor, 1 milyon kişinin çalıştığı da. Ancak bu rakamların ne kadarı doğru bilmek şu an için mümkün değil. Bazı yabancı kaynaklarda inşaatı ünlü Çin Generali Meng Tian’ın yönettiği asker ve hükümlülerin işçi olarak kullanarak yaptırdığı belirtilir. Yapımında çoğunlukla taş kullanılan Çin Seddi, Ming Hanedanlığı döneminde Pekin’in kuzeyindeki Badaling Bölgesi de dahil olmak üzere bazı stratejik alanlar maksimum güvenlik için üst üste bindirilerek restore edilmiş. İçeriden dışarı çıkışı zorlaştırarak hem gümrük ticareti hem de kaçışları önleyen bir fayda tarafının olduğu da tarih kitaplarında yazılmakta. Çin Seddi’ne yukardan bakıldığında Çin ülke sınırlarını andırıyor.

Seddin kalınlık ve yüksekliği yer yer değişiyor. Sanılanın aksine Çin seddinin tamamı tuğlalardan oluşmuyor. Bazı yerleri çok zayıf, kuvvetsiz maddelerden yapılmış ve bu duvarlar çok kısa.
Bu zayıf duvarların amacı devleti saldırılardan korumak değil düşmanı yavaşlatmak olabilir. Bazı yerlerde setler, kademeli savunmaya olanak verecek şekilde birkaç sıra halinde yapılmış. Çin Seddi’nden bugüne kadar 43 bin 721 kalıntı bulunmuş. Kule, kale, bölme, özel oda, gözetleme yeri gibi kısımların yer aldığı Çin Seddi’nin uzunluğu 6.270 km olarak bilinse de sur, bariyer ve diğer eklentilerle beraber bu uzunluk 8.850 km uzunluğuna ulaşmakta. Çin resmi organları bu uzunluktaki duvarın alanını 21.196.180 metrekare olarak revize etti. Genellikle duvarın yüksekliği 4-6 metre, taban kalınlığı 7 metre ve üst kalınlığı ise 6 metre civarında.  200 metrede bir gözetleme kulesi veya kale ayrıca 9 kilometrede bir fener kulesi bulunuyor. Duvar üzerinde yer yer ufak tapınaklara da rastlanıyor.

Belirli aralıklarla ve ihtiyaçlara göre konumlanan kuleler gözlem, konaklama, nöbet, bayrak asma ve haberleşme amaçlı kullanılmış.

Tabii bu yapı savunma ve koruma gayesiyle inşa edildiği için duvarın üstündeki yürüme yolunda atlı arabalar da giderken, duvarın üst kısmında okçular için siperlikler yer almaktaydı. Çin Seddi’nin inşasında Ming Hanedanlığı döneminin önemli olduğunu yeniden belirtmeliyiz. Çünkü bu döneme denk gelen 15. Yüzyılda bir Moğol şehri olan Pekin 1421 yılında Çin’in başkenti haline gelmişti. Ming döneminde Çin’in büyük gelişme gösterdiğini söyleyebiliriz. Bu dönemde köprü ve saraylar, tapınaklar inşa edilirken Çin Seddi’nin hat boyu da bu dönemde genişleme göstermişti. Ming döneminde Çin Seddi’nin restorasyon ve yeniden inşası 1474 yılında başlamış.

Tüm sorularınızı cevaplayacak bir Pekin Görülecek Yerler için yazmaya devam ediyoruz.

Bu büyük duvarın yapımında Ming yöneticilerinin savunma odaklı bir tutum sergiledikleri Çin Seddi tadilat ve restorasyonlarında, genişletme ve tasarım projelerinde bu savunmacı bakış açına bağlı bir stratejiyi anahtar kabul ettikleri biliniyor. Ming döneminden (1368-1644) sonra bu defansif bakış açısı ortadan kalkmış. Pek çok savaş geçiren bu surlar en son 1938 yılındaki Çin-Japon savaşına tanıklık etmiş.

Batı, uzun yıllar Çin Seddi’nin varlığını bilmiyormuş. 17. Yüzyılda Portekizli bir kaşif Bento de Gois vasıtasıyla Avrupalılar Çin Seddi ile tanışma fırsatı bulmuş.

Çin Seddi’nin 1650’li yılına kadar yapımının devam ettiği söyleniyor. Hatta yapımı sırasında ölen işçilerin mezarlarının da sur ve duvarların altında olduğu ileri sürülse de bazı araştırmalarda böyle bir bulguya rastlanmamış. Savaşta esir düşenlerin de inşaat sürecinde çalıştığı da bazı kaynaklarda yer almakta. İlginç bir bilgi de El Arabası’nın  ilk defa bu duvarın inşası sırasında Çinliler tarafından bulunmuş ve duvarın inşaatında kullanılmış olmasıdır.

Çin mitolojisinin önemli kahramanlarından ejderhanın bıraktığı izler takip edilerek duvarların örüldüğü de efsaneler arasında yer alır.

Duvarın yıllar içerisinde “bariyer”, “kemer”, “kale”, vb. birçok ismi olmuş. Mor Hudut veya Dünyanın Ejderhası gibi isimlerle de anılmıştır. Great Wall of China ya da Great Wall ismini bizim ülkemizde ise Çin Seddi ismini 19. yüzyılın sonlarında almıştır.

Çin Seddi’ni yılda yaklaşık 10 milyon kişi ziyaret ediyor. Bugüne kadar 300’ün üzerinde devlet başkanı da Çin Seddi’ni ziyaret etmiş. En son da biz ziyaret ettik ? Çin Seddi bugün büyük Çin İmparatorluğu’nun en büyük simgesi konumunda. 18. ve 20. yüzyıllarda Batı’ya karşı bir psikolojik bariyer olarak da kullanılmış. Çin’i anlatan pek çok içerikte ülkenin temel sembollerinden biri haline gelmiş. Çin Seddi’nin derin tarihsel kimliği onu hakkında en çok merak edilen ve konuşulan figürlerden biri haline getirmiş. Doğal erozyon ve insanların yaptığı tahribatlar sonucu Ming dönemi yapılan yaklaşık 2 bin kilometrelik alanın ortadan kaybolduğu ve devletin yenileme çalışmalarına devam ettiğini de ayrıca belirtmeliyiz.

Çin devleti Çin Seddi’ni korumak için önlemler almaya devam ediyor.

Öyle ki Çin Seddi’ni koruyucu yasalar çıkarılmış. Koruma ve bakım için fonlar oluşturulmuş. Bireysel koruma için de bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları yapılmış ve yapılıyor. Duvar yamaçlarını korumak için bitki örtüsü ile donatıldığı da biliniyor. Duvarın yıpranmaması için çöp ve işe yaramaz eşyalar dışında grafitiye de izin verilmiyor. Turistler ve yerel halkın hatıra amaçlı eve götürmek için tuğla çekmeleri nedeniyle oluşan zarar yasalarla ciddi suçlar kapsamına alınmış durumda. Yani “Çin Seddi’nden bir parça taş aldım eve götürüyorum” olayına gireyim demeyin ?

Çin Seddi günümüzde birçok maraton, yoga gibi birçok etkinliğe ev sahipliği yapmakta. Çin Seddi’nin Ay’dan görüldüğü ise tamamen bir efsane. Çin Seddi’nin Ay’dan görmekle, 3.5 kilometre mesafeden bir kılı görmek aynı şeydir. Esasen Çin Seddi’ni sadece 1.5 km yukarıdan çıplak gözle görmek bile zordur. Çin Sedi’nin en yüksek noktası Pekin yakınlarındaki “Heita Dağı” üzerinde, deniz seviyesinden yaklaşık 1.525 metre yüksekte. UNESCO Çin Seddi’ni 1987 yılında Dünya Mirası Listesine almış.

Duvarla ilgili olarak anlatılan birçok efsane var. Bunlardan en meşhur olanı duvarın inşaatında çalışan çiftçinin karısı Meng Jiang Nu’nun hikayesidir; kocasının inşaat sırasında öldüğünü duyan kadın, duvarın önünde acılar içerisinde ağlamış, gözyaşlarıyla çöken duvarın altından kocasının kemikleri çıkmış ve kadın böylece kocasını götürüp evlerinin yakınına gömmüş. Bu olayın anısına Çin Seddi’nde kadının heykeli bulunmakta.

Pekin Mutianyu’ya nasıl gidilir

Otobüs ile didiş

Dongzhimen Otobüs durağına gidip oradan Tourist Bus Line ile direk olarak Mutianyu’ya gidebilirsiniz (1,5-2 saat, 30 Yuan)

Yine buradan 916 Express otobüsüne binerek Huairou Beidajie İstasyonuna (Huairou North Avenue) ulaşın. Burada aktarma yapıp h23, h24, h35, ya da h36 Mutianyu otobüslerine binebilirsiniz (2-2,5 saat) Buradan sonra Bilet Ofisi yaklaşık 450 metre uzaklıktadır.

Pekin Badaling’e nasıl gidilir

Otobüs ile gidiş

Deshengmen otobüs durağında 877 nolu otobüs ile Badaling’e gidebilirsiniz. Deshengmen otobüs durağına da Metro Hat 2 ile Jishuitan durağına ulaşıp oradan 10 dk yürüyerek ulaşabilirsiniz (1-1,5 saat, 12 Yuan).

Alternatif olarak Tiananmen Meydanının güneyinden hareket eden Tourist Bus Line 1 ile (Qianmen otobüs durağından) da Badaling’e ulaşabilirsiniz (1 saat 40 dakika, 20 Yuan).

Tren ile gidiş

Metro 13 ve Metro 8 ile Huoying durağında indikten sonra biraz yürüyerek Huangtudian Tren İstasyonundan S’ treni ile Badaling’e gidebilirsiniz (1,5 saat, 7 Yuan). Trenden indikten sonra 1,7 km yürümeniz gerekir ya da ücretsiz servis otobüslerine binebilirsiniz.

Taksi ile gidiş

Badaling için de Mutianyu için de Pekin’den bineceğiniz taksiler taksimetre açmazla onun için pazarlık yapmanız lazım. Bunun da ingilizce konuşamayan bir kişi ile nasıl yapacağınızı siz düşünün artık. Size tavsiyemiz bu tür bir özel aracı otelinizden ayarlayın. Bu pazarlıkta; bekleme, gidiş, dönüş, benzin, otoyol ücreti vs herşeyin dahil olduğuna emin olun ve geçireceğiniz toplam zaman konusunda anlaşın. Ayrıca parayı mutlaka Pekin’e dönünce verin.

Diğer bir yolda otelden ya da internetten yarım günlük bir tur satın almaktır. Mutianyu tur seçenekleri için tıklayın. Badaling tur seçenekleri için tıklayın. Ancak bu turlarda istediğiniz yerde istediğiniz kadar zaman geçiremeyeceğinizi unutmayın. Yeşim Taşı Atolyesi, Alternatif Tıb ürünleri satan dükkanlar sizi ilgilendirmese de bu ya da bunun gibi yerlerde bu turlar oldukça fazla zaman harcarlar.

Pekin – Yasak Şehir

Çin Seddi’nin Pekin’in içerisinde olmadığını kabul edersek Pekin’in en önemli yapısı kesinlikle Yasak Şehir. Pekin’in merkezinde yer alan Yasak Şehir (Forbidden City), 15. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar olan dönemde Çin’i yöneten Ming ve Qing hanedanlarının ortak ikametgahını oluşturan bir saray kompleksi. O kadar büyük bir alana yayılıyor ve iç içe geçmiş avlular sisteminden oluşuyor ki gezmek dahi zor burayı. Yasak Şehir iç içe geçen avluları ile Topkapı Sarayı’nı anımsatıyor ama tabii ki Topkapı Sarayı ile kıyaslanmayacak kadar büyük ölçekli burası. Yasak Şehir’in tam hakkını vermek istiyorsanız net 1 güne ihtiyacınız var.

Yasak Şehir Pekin’in merkezindeki Tiananmen Meydanı’ndan başlıyor.

Ahşap işçiliği ve görkemli duruşuyla yerli ve yabancı turistlerin dört mevsim ziyaret ettiği saray, UNESCO tarafından günümüze ulaşan en geniş ahşap yapılardan biri olarak da tescillenmiş durumda.

Saray Müzesi olarak bilinen şehir, 1406 ile 1420 yılları arasında inşa edilmiş ve 1911 yılına kadar on dördü Ming Hanedanlığı’ndan, on tanesi ise Qing Hanedanlığı’ndan olmak üzere yirmi dört Çin imparatoru ile ailelerine ev sahipliği yapmış. Ayrıca, imparatorluk ikametgahı dışında Çin hükümetinin tören ve siyasi merkezi olarak da kullanılmış. Yasak Şehir, dünyanın en büyük, en eski ve en iyi korunmuş ahşap yapılar topluluğunu barındırıyor. Yirmi dört Çin imparatoruna hizmet vermiş olan kompleks, 980 binadan oluşuyor ve 720 bin metrekarelik bir alanı kaplıyor. Geleneksel Çin mimarisinin eksiksiz bir örneğini yansıtan şehir, eşsiz mimari dokusu ile 1987 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası olarak koruma altında bulunuyor.

1947 yılında Yasak Şehrin birçok hazinesi Kıta Çini içerisinde (en son Çin-Japon savaşında Japonlardan saklanmak üzere) şehirden şehre taşındıktan sonra, en son Tayvan’daki Taipei şehrine götürülmüş ve burada Milli Saray Müzesi’ne yerleştirilmiş. Her iki müze de aynı enstitüden beslenmelerine karşın Çin İç Savaşı’ndan sonra tamamen ayrı düşmüşler. Yasak Şehir, günümüzde Çin tarihinin sanatsal ve kültürel hazinelerini sunan bir müze olarak hizmet veriyor. Son derece lüks ve görkemli olan kompleks, Fransa’daki Versailles Sarayı, İngiltere’deki Buckingham Sarayı, ABD’deki Beyaz Saray ve Rusya’daki Kremlin Sarayı ile birlikte dünyanın en büyük beş sarayından biri olarak kabul ediliyor. Ama onlardan çok çok eski bir zaman diliminde yapıldığı için çok daha önemli.

Yasak Şehir hakkında daha fazla bilgi almak için Yasak Şehir yazımızı okuyun.

Pekin – Tiananmen Meydanı

Yasak Şehir’in hemen yanından dünyaca ünlü Tiananmen Meydanı başlar. Esasen çok büyük olan bu meydan içerisine yapılan Mao’nun Mozalesi gibi yapılarla küçülmüş durumda. Pekin denince bir çoğumuzun aklına Tiananmen Meydanı ve Tankların önünde duran bir adam gelir. Biz de bu meydandan geçeceğimize göre 1989 yılında yaşanan bu trajik olaylara değinmemiz lazım.

Çin’in 1980’li yıllarda ekonomik krize girmesi ve enflasyonun yüzde 30’dan fazla artmasına iktidardaki Komünist Parti’nin insan hakları ihlalleri ve baskıları da eklenince ülkedeki birçok kesim yaşananlara isyan etmişti. Yolsuzluklar, kayırmacılık, yanlış ekonomi yönetiminin yanı sıra Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) reformcu lideri Hu Yaobang’ın partiden ihraç edilerek 15 Nisan’da öldürülmesi halkın öfkesini daha da arttırmıştı. Demokrasi yanlısı aktivistler 1989 yılının nisan ayında Pekin’in Tiananmen Meydanı’na akın ederek daha fazla özgürlük, insan hakları, anayasa ve ekonomik alanlarda reform talebiyle haftalar süren gösteriler düzenledi.

Tiananmen’deki eylemciler, “Bana ya demokrasi ya da ölüm ver” dövizi taşıdılar.

Üniversite öğrencilerinin başını çektiği gösterilere işçi ve aydın kesimden bir milyonun üzerinde kişi katıldı.

Öğrenciler Tiananmen Meydan’ındaki komünist lider Mao Zedong’un portresinin karşısında Demokrasi Tanrıçası heykelini diktiler. Pekin’deki protestolardan da ilham alan demokrasi yanlısı gösteriler kısa sürede ülke genelinde yayıldı. Çinli demokrasi yanlısı göstericiler meydanlara akın etti. Gösterilerin ilk günlerinde eylemlere müdahale etmeyen hükümet 20 Mayıs’ta sıkıyönetim ilan etti ve ÇKP protestocuların taleplerinin karşılanmasının mümkün olmadığını belirtti. Komünist Parti hükümetinin geri adım atmak yerine daha da sertleşmesi ve sivil halkın taleplerini gözardı etmesi öğrencilerin meydanlarda kalmasına yol açtı.

Protestoları yabancı güçlerin manipüle ettiği “devrim karşıtı isyan” olarak nitelendiren Pekin yönetimi, 4 Haziran 1989 sabahı Tiananmen Meydanı’ndaki kalabalığı dağıtması için 200 bin asker görevlendirdi. Kanlı baskında göstericileri çapraz ateşe alan askerler, Çin Kızılhaçı’na göre 2 binin üzerinde kişiyi katletti.

Çin yönetimi bu rakamı sadece 200 olarak açıklasa da yabancı kaynaklar 3 ila 10 bin civarında protestocu sivilin Tiananmen’de öldürüldüğünü duyurdu. 2017 yılında kamuoyuna açıklanan ve dönemin İngiliz Büyükelçisi Sir Alan Donald’ın diplomatik yazışmalarının yer aldığı belgelerde ölü sayısının 10 bin olduğu belirtiliyor. Görgü tanığı yabancı gazeteciler, meydana giren askerlerin gerçek mermilere ilaveten tanklarla çok sayıda göstericiyi ezdiğini aktardı. Kanlı baskında binlerce kişi de yaralandı.

Muhalif eylemcilerden büyük bir kısmı olaylar sırasında gözaltına alınırken bu kişiler uzun yıllar hapis cezalarına çarptırıldı, bir kısmından bir daha hiç haber alınamadı. Bir kısmı ise ülke dışına kaçmayı başardı. Ayrıca ÇKP içerisindeki aykırı sesler susturuldu. Parti içinde muhaliflerle bağlantısı olduğundan şüphelenilen kişiler tasfiye edilirken bu kişilerin bir kısmı ev hapsine alındı.

Meçhul asi: ‘Tank adam”

Tiananmen’deki olayların bastırılması saatler sürdü. Ancak o günden hafızalarda tek başına tanklara karşı duran adam kaldı. Önce Chang’an Caddesi’nde tankın üzerine çıkıp askerle konuşan ve 20’inci yüzyılın en güçlü sembollerinden biri haline gelen Meçhul Asi daha sonra kendini tankların önüne atarak protestocu arkadaşlarının katledilmesini önlemeye çalıştı. İki gösterici tarafından Type-59 tipi tankların önünden uzaklaştırılan Tank Adam’ın akıbeti ise sır olarak kalmaya devam ediyor.

Kimileri adı bilinmeyen bu şahsın Tayvan’a kaçtığını iddia ederken kimileri de halkın arasına karıştığını ve kendini gizlediğini belirtiyor. Bazı insan hakları aktivistleri ise şahsın Çinli otoritelerce idam edildiğini öne sürüyor. İddiaların hiçbirisi doğrulanmış değil. Çin Komünist Partisi aradan geçen yıllara rağmen Tiananmen Katliamı’na ilişkin gerçek rakamları hiçbir zaman açıklamadı. Katliamın üzerinden on yıllar geçmiş olsa da Çin hükümet yetkilileri Tiananmen olaylarıyla ilgili yorum yapmaktan kaçınıyor.

Bu fotoğraf filmi bir çay kutusunda, Fransız bir öğrenciyle birlikte ülkeden çıkarabilmiş

Stuart Franklin imzalı bu fotoğraf Beijing Hotel’in beşinci katından çekilmiştir. Tiananmen Meydanı fotoğrafta görüldüğü kadar büyük bir meydan değildir. Burası Tiananmen Meydanını kesen büyük caddedir. Tank Man ile ilgili daha çok bir üstteki fotoğraf bilinir ama bu versiyonda Meçhul Asi’nin aslında sadece dört tankın değil, Çin Ordusu’nun önünde durduğu görülebilmekte.

Çin anakarada Tiananmen ile ilgili tüm programları yasaklasa da Hong Kong ve Tayvan’da vatandaşlar Tiananmen kurbanlarını anmaya devam ediyor. Öte yandan kanlı baskının yıl dönümü olan 4 Haziran öncesinde ve sonrasında Pekin’deki katliamın yapıldığı meydanda kuş uçurulmuyor. Sosyal medya ve mesajlaşma platformlarında içerisinde Tiananmen geçen tüm kelimeler ve iletiler sansürleniyor. Daha önceki yıllarda insanların birbirlerine Tiananmen katliamını ay, gün ve yıl olarak hatırlatma amacıyla 89,64 Yuan ya da 64,89 Yuan para transferi yapması yasaklandı. Tiananmen Meydanı’nda o gün yaşananlar, resmi olarak hatırlanmak bir yana, kimilerine göre ulusal çapta unutturulmaya çalışılıyor.

Her yıl 4 Haziran’a doğru, Çin internette konu ile ilgili tüm atıfları yok ediyor.

Tiananmen kelimesi, tüm platformlarda, algoritmalar aracılığı ile engelleniyor. Olayları anmak isteyenleri ise hapis cezaları bekliyor. Bu konuda Çin o kadar başarılı ki herhangi bir Çinliye “4 Haziran 1989 olayları hakkında ne düşünüyorsun?” diye sorsanız “hangi olaylar, ne 4 Haziranı derler”. Çin’de yas sembolü olduğu için “mum resimlerine” bile internet erişimi durduruluyor. Bunun yerine, kimi kullanıcılar birbirleriyle Olimpiyat meşalesi paylaşıyor. 30 yıl sonra ölenlerin sayısı hala sır. 3-4 Haziran günlerinde yaşanan çatışmalarda ne kadar kişinin öldüğü tam anlamıyla ortaya koyulmuş değil.

Pekin – Cennet Tapınağı (Taintan)

Pekin’deki bir başka durağımız Cennet Tapınağı i(Temple of Heaven) oldu. Burası tüm Çin’deki en önemli tapınak olarak kabul ediliyor.

Bunun nedeni İmparator’un yılda 2 defa mevsimler ve hasat için buraya gelip dua etmesi. Mimarisi ile de çok etkileyici bir tapınak Cennet Tapınağı.

Sayısız tapınak görmüş olmamıza rağmen buna benzer bir tapınak görmemiştik. 1420 yılında Ming Hanedanı zamanında yapılan Cennet Tapınağı’nın etrafındaki park ve alanlar özellikle güzel havalarda oyun oynayan Tai Chi yapanlarla dolu oluyor. Tapınak 1988 yılında etrafındaki parkla birlikte halka açılmış ve günümüzde halkın sosyalleştiği bir alan görevi de görüyor.

Post from RICOH THETA. #theta360 – Spherical Image – RICOH THETA

Fotoğraflardan küçük bir tapınak gibi görülmesin, daha önce Yasak Şehir’in ne kadar büyük olduğunu anlatmıştık burası oradan da büyük bir alana sahip. Bunun sebebi Cennetin Oğulları sıfatına da sahip imparatorların Cennet’e adadıkları mekanın günlük kullandıkları mekandan daha küçük olmasını istememeleri.

Pekin – Çin Akrobası Gösterisi

Çin’de olmazsa olmaz aktivitelerden birisi Çin Akrobasi gösterilerine gitmek. Biz Çin’e ilk gelişimizde Şanghay’da bir gösteriye gitmiştik. Hangi şehirde hangi gösteriye gideceğiniz konusunda tavsiye vermiyoruz çünkü bu tip gösteri yapılan yerler sık sık kapanabiliyor ve yenisi açılabiliyor. Ya da gezici olabiliyorlar. Bu nedenle geziniz öncesi kısa bir google araştırması yapmanızda fayda var. Telde denge, çoklu bisiklet gibi gösterilerin finali genellikle Kafes içerisindeki motorsikletler ile yapılan bir gösteri ile oluyor.

Çin de ne yenir? Pekin de ne yenir?

Çin çok büyük bir ülke olduğu için tek bir Çin mutfağından bahsetmek tabii ki mümkün değil. Çin’e göre çok daha küçük olan ülkemizde dahi Karadeniz ve Ege mutfağının farklılığı malum. Bir de Çin’i düşünün. Yazının tümünü okumadan öce şu kadarını söyleyelim ki Çin’de bir Türk yemek ile ilgili sorun yaşamaz. Tabii ki uç sayılabilecek yemekleri yiyemeyebilirsiniz ama Noodle ve pirinç çok önemli yer kapladığı için her zaman kendinize yiyecek birşeyler bulabilirsiniz. Çin mutfağı dünyanın en zengin mutfak kültürleri arasındadır ve dünyanın en önemli şehirlerinde hep Çin restoranları bulunur.

Çeşitli tatlara hâkim olan bu mutfakta, pirinç, sebze ve hamur ön planda. Bu yiyecekler bölgelere göre de değişiklik gösterebilir. Örneğin Pekin mutfağında et ağırlıklı besinler karşımıza çıksa da pirinç tüm bölgelere istisnasız hakimdir. Başta Çin Pilavı olmak üzere pirinçten yapılan çok çeşitli yemekleri mevcut. Pirinci sadece pilav için değil birçok çeşitli alanda kullanıyorlar. Pirinç Unu Makarnası, Çin Mantısı ve Noodle bunların başlıcalarından. Noodle, Çin eriştesinden yapılan en ünlü makarnaları. Bunun dışında soya fasulyesi başta olmak üzere fasulye türlerinin yer aldığı sebzeler de bu mutfakta kendilerine yer bulmakta.

Çin mutfağının vazgeçilmezleri arasında, soslar ve baharatlar bulunuyor. Genellikle her yemeğe göre ayrı bir sos ve baharat hazırlanır. Hemen hemen her et yemeğinde ise Soya Sosu kullanılır.
Çin mutfağında çok fazla malzeme kullanılır. Kendilerine özgü ana malzemeler, soya fasülyesi, soya sütü, soya sosu, tofu’dur. Tofu, soya sütünün peynir gibi ısıtılması ile edilir. Yemekler ise Wok adı verilen derin tavalarda çok güçlü ateşte hızlı ve kısa pişirilir. Çin mutfağında zeytinyağı bulunmaz, bunun yerine Susam Yağı kullanılır. Tavuk ve et ile birlikte karides de çok sık kullanılır.

Çinlilerin sofra adetleri

Çin’in sofra adetleri birlik ve bütünlüğü yansıtır. Bir yemek ne evde, ne restoranda tek kişiye servis edilmez. Herkesin kendi tabağı olur, ancak ortadaki yemek paylaşılır.  Çinliler çatal bıçak yerine tek ellerinde tuttukları iki çubukla yemek yerler. Bu yüzden yiyecekler hazırlanma aşamasında lokmalık boyutlara getirilir. Biz de yemeklerimizi genellikle masanın ortasındaki dönen bir tablaya konan yemekleri paylaşmak suretiyle yedik genellikle. Buna Çin stili açık büfe diyebiliriz. Yerel küçük restoranlarda maalesef sadede çubuk bulunuyor. Çatal-bıçak isteseniz de getiremiyorlar.

Fortune cookies yani Şans Kurabiyesi sanılanın aksine Çin’de icat da edilmemiştir Çin kültüründe de yoktur. San Francisco’da yer alan Key Heong Noodle Factory tarafından yaratılmıştır. Biz de Çin gezimiz esnasında hiç rastlamadık bunlara.

Çin den ne alınır? Pekin den ne alınır?

Çin birçoğumuzun sandığı gibi ucuz bir ülke değil. Ülkemizde bilinen markalardan birini satın almak istiyorsanız bilinki mutlaka daha pahalı bu ürünler Çin’de. Çin’in kendi markalarından makul fiyatlı şeyler bulunabiliyor bir de Fake adı verilen taklit ürünler var. Ancak Çin dünya çapında birçok ticari anlaşmaya imza attığı için artık bu tür Fake ürünlere izin vermiyor çok fazla. Pekin ve Şanghay’da fake Market olarak bilinen iki pasajda bulabiliyorsunuz bu ürünleri. Biz iki şehirdekine de gittik. Pekin’de alacak hiç birşey bulamadık ve çok pahalıydı. O kadar yüksek fiyat söylüyorlar ki orjinalinden pahalı. Tabii ki 1/8 gibi bir son rakama alınabilir ama bu pazarlık da çok yorucu. Çünkü Çinli satıcıların bir huyu var bir kez pazarlık başlayınca bir şekilde sizin söyleyeceğiniz bir rakamla anlaşma yapılsın ve mutlaka satış olsun istiyorlar. Almazsanız da sinirleniyorlar.

Alışverişte mutlaka pazarlık yapılmalı

Bizim pazarlığa başlayıp son rakamı beğenmediğimiz ve almadığımız satıcılar sinirlenip “bir daha buraya dönme” gibi sözler söylediler yada sinirlenerek ellerindeki ürünleri geri yerine fırlattılar. Özetle Pekin’deki Fake Market’le hiç vakit kaybetmeyin ancak Şanghay’daki çok daha iyi fiyatlı ve daha iyi ürünler bulunuyor. Özellikle bavul ve çanta konusunda ihtiyaçlarınız varsa buraya uğrayabilirsiniz. Ortalama fiyat ilk söylenenin 1/3 ya da 1/4’ü kadar olmalı. Size tavsiyemiz önce fiyat aralığını öğrenmek için bir tur atın. Bir de unutmayın ki aynı ürünü satan çok fazla marka var bu nedenle bir ürünü bir yerden almayarak hiçbir şey kaybetmezsiniz.

Çin’den alınması gereken birşey varsa o da kesinlikle İpek Yorgan’dır. İpek yorgan denince ipek kumaşla dokunmuş yorgan anlamayın. Normalde kozaların açılımı ile ipek iplik elde ediliyor ya eğer koza ikiz ise yani birbirine yapışık ise bu kozalar açılarak ipliğe dönüştürülemiyor ve bunlar esnetilerek açılıyor ve tabaka tabaka üst üste konularak yorgan içi elde ediliyor. Anti-allerjik olması, çok sıcak ve çok soğuk olmaması, temizliğe ihtiyaç duymaması, hava aldırması gibi özellikleri ile oldukça iyi ve tavsiye edilebilir bir ürün diyebiliriz. Fiyatlar çift kişilik için 100-150 USD aralığında ama kesinlikle değer bu rakama.

Çin hakkında bazı ilginç bilgiler

Büyük şehirler hariç deodorant bulunmaz ve kullanılmaz.

Çin dünyadaki tüm kuş türlerinden daha fazla kuş türüne ev sahipliği yapar.

Şemsiye Çin‘de icat edilmiştir.

Tibet konusu çok hassas bir konu olup olur olmadık yerde Çinlilerle bu konuda sohbet edilmemelidir.

Dünyanın ilk tuvalet fuarı 2005 de Çin’de yapılmıştır.

Pekin Gezilecek Yerler, Pekin Görülecek Yerler, Pekin’e nasıl gidilir, Pekin’de ulaşım, Pekin’de ne yapılır, Pekin’de ne yenir gibi sorularınızın cevabını bu Pekin Gezi Rehberi yazımızda vermeye çalıştık.

Çin gezimizdeki Şanghay,  Xian, Yangshuo yazılarımızı da okumalısınız.

Düzenlediğimiz turlara katılarak bizimle birlikte gezmek isterseniz Whatsapp Kanalımızı Takip edebilirsiniz. Whatsapp Kanalımız Takip etmek için tıklayın.  Duyurulardan haberdar olmak için Sessiz modu kapatmayı unutmayın.