Ruanda Hakkında Genel Bilgiler
Başkent: Kigali
Nüfus: 13 milyon (2018)
Yüzölçümü: 26.338 km2
Para birimi: Ruanda Frangı (RWF)
Diller: Ülkenin dört resmi dili vardır: Ruanda (daha doğrusu Kinyarwanda), İngilizce, Fransızca ve Swahili (Kiswahili). Nijer-Kongo dil ailesinin Benue-Kongo dalına ait bir Bantu dili olan Kinyarwanda neredeyse tüm Ruandalı tarafından konuşulmaktadır. Bu dil komşu ülke Burundi’de konuşulan Rundi ile yakından akrabadır. İngilizce ve Fransızca geleneksel olarak nüfusun yalnızca küçük bir kısmı tarafından konuşulmaktadır, ancak İngilizce 2008 yılında eğitim dili olarak belirlenmiştir. Swahili dili kasabalarda yaygın olarak konuşulmaktadır ve hala komşu ülkelerden gelen Afrikalılarla iletişimin temel aracıdır.
Etnik Gruplar: Burundi’de olduğu gibi, Ruanda’daki başlıca etnik gruplar Hutu (%84) ve Tutsi (%14)’dür. Avcı-toplayıcı bir grup olan Twa’lar, nüfusun % 1’inden azını oluşturur. Diğer azınlıklar arasında küçük bir Avrupalı grup (çoğunlukla misyonerler, yardım ve kalkınma programları çalışanları ve girişimciler), az sayıda Asyalı tüccar ve Tanzanya, Uganda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve diğer yerlerdeki Afrikalılar yer alıyor.
Ruanda’nın nüfus artış hızı küresel ortalamanın üzerinde ancak komşu ülkelerle benzer durumda. Dünyanın en yüksek oranları arasında yer alan doğum oranı, bölgedeki diğer ülkelerle karşılaştırılabilir düzeydedir. Ölüm oranı dünya ortalamasının oldukça üzerinde ve komşu ülkelerin oranlarının biraz üzerindedir. Yaklaşık 50 yıl olan yaşam beklentisi dünya ortalamasının altında ancak Afrika ortalamasına benzer seviyede. Ruanda’nın nüfusu genç olup, nüfusun yaklaşık beşte ikisi 15 yaşın altındadır ve üçte biri de 15 ile 29 yaş arasındadır.
Din: Afrika’nın hiçbir yerinde Hıristiyanlığın Ruanda’daki kadar belirleyici bir etkisi olmamıştır denilebilir. Hutu devrimi, eşitlikçi ilhamının çoğunu Avrupalı din adamlarının öğretilerinden almış ve Roma Katolik ilahiyat okulları, Hutu liderleri için işe alım alanı olarak hizmet etmiştir. Ülke nüfusunun beşte ikisinden fazlası Roma Katolik, üçte birinden fazlası Protestan ve onda birinden fazlası Adventisttir. Müslümanlar, dindar olmayanlar ve Hıristiyan şizmatik dini grupların üyeleri toplu olarak nüfusun onda birinden azını oluşturur.
Komşuları: Burundi (290 km), Demokratik Kongo Cumhuriyeti (217 km), Tanzanya (217 km), Uganda (169 km)
İklimi: Ruanda’nın genel olarak ılıman bir iklimi vardır; örneğin Kigali’de sıcaklık yıl boyunca ortalama 21°C’dir Bununla birlikte, şiddetli yağışların daha düşük ortalama sıcaklıklara eşlik ettiği kuzeybatıdaki volkanlar bölgesi ile daha sıcak ve daha kuru iç dağlık alanlar arasında önemli farklılıklar vardır. Bu yağışlar iki yağışlı mevsimde (kabaca Şubat’tan Mayıs’a ve Ekim’den Aralık’a) yoğunlaşmıştır.
Bin Tepeler Ülkesi olarak bilinen Ruanda, büyüleyici manzarası ve sıcakkanlı, dost canlısı insanları ile dünyanın en dikkat çekici ülkelerinden birinde benzersiz deneyimler sunuyor. Volkanlarında, dağlık yağmur ormanlarında ve geniş düzlüklerinde yaşayan inanılmaz yaban hayatıyla olağanüstü biyolojik çeşitlilikle kutsanmış.
Gezginler muhteşem gorilleri görmek için çok uzaklardan geliyor, ancak Ruanda’da görülecek ve deneyimlenecek daha çok şey var.
Ruanda’da manzaralar eşsizdir. Karakteristik özelliği, kuzey-güney ekseninde uzanan ve Kongo-Nil ayrımının bir parçasını oluşturan engebeli güzellikteki dağlardan oluşan bir zincirdir. Karisimbi’nin 4.507 metreye ulaştığı kuzeybatıdaki Virunga (Birunga) Dağları’ndaki volkanlardan itibaren yükseklik, doğudaki bataklık Kagera (Akagera) Nehri vadisinde 1.220 metre’ye düşer. İç dağlık alanlar, Kivu Gölü kıyıları boyunca Kongo-Nil ayrımının batısındaki alçak bir çöküntüye uzanan inişli çıkışlı tepeler ve vadilerden oluşur.
Ülkenin yalnızca küçük bir yüzdesi doğal orman bitki örtüsüyle kaplıdır. Yeniden ağaçlandırma programları, daha önce çıplak kalmış yamaçlara ve yol kenarlarına okaliptüs ağaçları eklemiştir; ancak bu, erozyonu etkili bir şekilde önlemeye yetecek ölçekte değildir.
Yemyeşil bir Akdeniz tipi bitki örtüsü, Ruanda’nın doğu sınırındaki papirüs bataklıkları ve kuzeydeki Virunga Dağları’nın yoğun bambu ormanlarıyla tam bir tezat oluşturan Kivu Gölü’nün kıyılarını kaplar. Orada, volkanların arasında Ruanda’nın başlıca turistik cazibe merkezi yaşıyor: Parc National des Volcans‘ta (Parc des Birugna olarak da bilinir) ve Dağ Gorili.
Ancak hayvan yaşamının saf çeşitliliği açısından başka hiçbir bölge Akagera Milli Parkı‘nın kaynaklarıyla boy ölçüşemez. Bu parkta önemli miktarda manda, zebra, impala ve diğer menzil hayvanlarının yanı sıra babun, yaban domuzu, aslan ve su aygırı popülasyonları bulunur. Dev pangolin (karıncayiyen) gibi nadir türler de Akagera’nın çeşitli faunasının bir parçasıdır.
Kısa Tarihi
Ruanda’nın kısa tarihini Ruanda Soykırımı yazımızda paylaştığımız için bu konuya tekrar girmiyorum. O yazıya gitmek için tıklayın
Ruanda için bazı özel durumlar
- Ruanda’da insanlara Hutu mu? Tutsi mi? olduklarını sormayın.
- Mümkün olduğu kadar Soykırım konusuna girmeyin. Bu hala hassas bir konudur ve yanlış anlaşılmalar olabilir.
- Devlet Başkanlarını çok severler ve onun hakkında olumsuz konuşulması hoş karşılanmaz.
- Ruanda’ya plastik torba sokulması yasaktır. Çok temiz bir ülke olan Ruanda’nın bölgenin Singapur’u olmak gibi bir hedefi var.
Ekonomik Durum
1994 yılında yaşanan soykırım sebebiyle uzun yıllardır derin bir kaos içinde olan Ruanda, son yıllarda toparlanarak yeniden yapılanma sürecine girmiştir. Ülkedeki yatırım imkânlarının iyileştirilmesi için önemli adımlar atılmıştır. Bununla birlikte kişi başı ortalama yıllık gelir hâlen 1.000 doların altındadır ve nüfusun yaklaşık %40’ı yoksulluk sınırı altında yaşamaktadır.
Ruanda yüzölçümü bakımından küçük bir ülke olmakla birlikte, yüksek nüfusa ve nüfus yoğunluğuna sahiptir. 13 milyonluk nüfusun yarısından fazlasını 25 yaş altı çocuk ve gençlerin oluşturması, dinamik bir nüfusa sahip olduğunu göstermektedir.
Halkın başlıca geçim kaynağı tarımdır. İstihdamın %75’i, millî gelirin ise yaklaşık üçte biri tarım sektöründen sağlanmaktadır. Başlıca tarım ürünleri; kahve, çay, patates, bezelye, soya, muz ve mısırdır. Hayvancılık, özellikle büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yaygın bir geçim kaynağıdır.
Ruanda’nın yer altı kaynakları bakımından zengin olduğu söylenemez. Bununla birlikte ülkede elektronik cihazların üretiminde kullanılan kasiterit, volframit, koltanın yanı sıra altın ve kalay çıkarılmaktadır.