Lut Gölü
Bazı arkadaşlarla İsrail’den de gördüğümüz Lut Gölü, Lut Çukuru, Ölü Deniz, Tuz Denizi yada Arava Denizi gezimizdeki önemli noktalardan birisi. Bu göl; doğuda Ürdün, batıda İsrail ve Batı Şeria ile sınırlanmış bir tuz gölüdür. Ürdün Rift Vadisi’nde yer almaktadır ve ana kolu Ürdün Nehri’dir.
3 milyon yıl önce Afrika ve Arabistan faylarının ters yönde haraket etmesiyle oluşan boşluğa su dolmasıyla oluşan, 51 km uzunluk ve 18 km enindeki Lut Gölünün yüzeyi ve kıyıları, Yeryüzü’nün en düşük rakımlı deniz seviyesinden 430.5 metre daha altındadır. 304 metre derinliği ile, dünyanın en derin hipersalin gölüdür. 342 g/kg tuzluluk oranı ile dünyanın en tuzlu su kütlelerinden biridir (okyanusa göre 9.6 kat tuzlu) ve yüzmeyi deneyen kişileri havaya kaldıracak kadar, 1.24 kg/L yoğunluğa sahiptir. ‘Ölü Deniz’ denilmesinin sebebi, sudaki yüksek tuz oranının, bitkilerin ve hayvanların gelişebilmesi için fazla sert bir ortam yarattığından hiçbir yaşama ev sahipliği yapmayışındandır.
Gezginlerin ilgisini çekebilecek bir diğer yazı: Cape Town Gezi Rehberi
Lut Gölü Nerede?
Lut Gölü nerede sorusu gidecekler için bir merak konusudur. Meraklıları için bu sorunun cevabı, Lut Gölü, İran’ın doğusunda, ülkenin en büyük çölü olan Lut Çölü’nün kalbinde yer alır. Bu göl, aslında tuzdan oluşan bir çökelti havzasıdır ve zaman zaman tamamen kurur. İran’ın en sıcak bölgelerinden biri olan Lut Çölü, aynı zamanda dünya üzerindeki en sıcak noktalardan biri olarak bilinir.600 kilometrelik bir alana yayılan Lut Gölü %28 ile %33 arasında değişen tuz oranıyla (Akdeniz %3) Antarktika’daki Don Juan Gölü (%40’ın üzerinde) ve Asal Gölü’nden (%35) sonra dünyadaki en tuzlu üçüncü göldür.
Şifalı Göl
Tarihi geçmişi ve doğal manzarasıyla dünyanın farklı ülkelerinden turistlerin ilgisini çeken Lut Gölü’nün suyu ve çamurunda yoğun olarak magnezyum, kükürt, potasyum ve brom gibi çeşitli mineraller bulunuyor. Bu nedenle göldeki su ve çamurun, cilt hastalıklarına iyi geldiği belirtiliyor. Sağlık açısından turistler için çekici bir yer olan Lut Gölü, suyunda 26 farklı sağlıklı minerali ihtiva etmekte.
Dünyanın havadaki toz ve alerjen miktarı en düşük yeri olduğu için, özellikle solunum sıkıntısı yaşayanlar için burada bulunmak terapi niteliğinde. Kıyılarındaki koyu renk, sülfür zengini çamurun deri problemlerine iyi geldiği söylenmekte.
Lut Gölü Hangi ülkede?
Lut gölü hangi ülkede diye barsak, Lut Gölü, genellikle coğrafi haritalarda Ölüdeniz olarak işaretlenir ve bu benzersiz su kütlesi, Ürdün, İsrail ve Filistin (Batı Şeria) sınırları içinde yer alır. Dünya üzerindeki en alçak nokta olan bu göl, deniz seviyesinden tam 422 metre aşağıdadır. Yüksek tuz konsantrasyonu nedeniyle herhangi bir canlıya ev sahipliği yapmayan Lut Gölü, bu özelliğiyle “Ölü Sea” olarak da anılır ve bu eşsiz doğal oluşum, ziyaretçilere eşsiz manzaralar sunar.
Lut Kavmi ve Lut Gölü
Lut Gölü’nün ismini Hz. Lut Peygamber’den aldığı söylenmektedir. Bunun yanı sıra bu gölün Lut Kavminin yaşadığı Sodom ve Gomore şehirlerinin bulunduğu bölgede olduğuna inanılır. Kur’an-ı Kerim’de Araf ve Hicr surelerinde bu kavim ile ilgili bilgiler verilmektedir. Buna göre azgın olan Lut Kavminin gönderilen peygambere inanmamaları üzerine Allah’u Teala bu bölgeyi sular altında bırakmıştır. Bu şekilde şehir sular altında kalmıştır. Son yıllarda yapılan incelemelere göre gölün altında eskiden şehir olduğuna dair bulgular elde edilmiştir. Bu cezalandırma nedeniyle bazı mezhepler burayı Lanetli Göl olarak görüyor ve girmiyorlar. Kuran’da olduğu gibi İncil’de de Lut Gölü geçiyor. Eşcinselliği yasaklaması için uyarılan Lut Kavmi bunu yasaklamadığı için balçık ve taşların altına gömülerek cezalandırılıyor İncil’de.
Tevrat’a göre de Tanrı, Hz. İbrahim’in yeğeni Lut’a yaşadıkları şehir olan Sodom ve komşu şehir Gomore’yi yakacağını bildirmiş, hemen bulundukları yeri terk etmelerini ve ayrılırken kesinlikle arkalarına bakmamalarını tembihlemiş. Ancak Lut’un karısı Tanrı’nın uyarısını dikkate almayarak arkasına bakmış ve tuzdan bir heykele dönüşmüş. Bugün Lut Gölü’nün eteğindeki tepelerden olan Sodom Tepesi’nde bulunan kayalardan bir tanesine Lut’un Karısı Heykeli denmekte.
Ünlü Ölü Deniz Yazıları’nı yazan eski Yahudi sekti Esseniler, Lut Gölü kıyısında yaşamışlar. Peygamber Hezekiel Kitabı’nda bu denizin tuzla kaplanacağını, balıkların öleceğini, meyva ağaçlarının çürüyeceği kehanetinde bulunmuş.
Lut Gölü Antik Yunan ve Mısır tarihinde de yer almış Sifalı olduğu için Büyük Herod döneminde ilk Sağlık Merkezlerinden biri burada kurulmuş. Mısırlılar ise ilk mumyalamalarda buradan elde edilen kimyasalları kullanmış.
Ancak Lut Gölü Küresel İklim değişikliğinden payını alarak hızla çekiliyor. Bunun için bazı gösteriler de yapılıyor bazen.
ABD’li sanatçı Spencer Tunick, bu duruma farkındalık yaratmak için bir aktivite yaptı. Bu kapsamda 2021 yılında beyaz bir boyayla kaplanan yüzlerce çıplak model Lut Gölü’nün etrafında yürümüştü.