Krakow Gezi Rehberi

Krakow Polonya’nın Varşova’dan sonra bulunduğumuz ikinci kenti. Daha küçük bir kent olduğu ve hemen ilk dakikalarda belli oluyor. Gökdelenler, İş Kuleleri burada yok. Zaten nüfus sadece 800.000. Polonya şehirlerini gezerken Polonya’nın yakın tarihi ile ilgili görülmesi gereken çok yer olduğunu görüyorsunuz. Bu konulara çok hakim değilseniz mutlaka Polonya’nın kısa tarihini hatırlattığımız Varşova yazımızı okumalısınız.

Biz Krakow’u sevdik, başkalarının da yolu düşerse diye Krakow’a nasıl gidilir, Krakow’a ne zaman gidilir, Krakow Gezilecek Görülecek Yerler gibi diğer tüm sorularınızı cevaplamak için bir Krakow rehberi oluşturalım dedik.

Krakow a nasıl gidilir?

Biz Krakow’a Varşova’dan trenle geldik. Uçağımız Varşova gidiş-dönüş şeklindeydi. Krakow gezimiz sonrasında uçak için tekrar Varşova’ya geçmek durumundaydık. Ancak bu yolculuklar oldukça konforlu, hızlı ve kolay oldu.

Tren ile Varşova’dan çok kolay ve konforlu bir yolculuk yaptık. Varşova-Krakow arası tren ile yaklaşık 2,5 saat sürüyor. Bu Intercity trenleri için geçerli. Bir de banliyö trenleri var onlarla yaklaşık süre 5 saate çıkıyor. Bu nedenle bile alırken Inter City olmasına dikkat edin. Trende ücretsiz wifi bulunuyor. Pendolino hattına bağlandığınızda size 15 dk ya da email verirseniz süresiz ücretsiz wifi tanınıyor. 1 defa çay-kahve ikramı da ücretsiz.

Krakow a Ne Zaman Gidilir?

Biz yeni yıla girerken yani oldukça soğuk günlerde Polonya’daydık. Tabii ki genel tavsiye Haziran-Ağustos arasında gelmek Polonya’yı daha kolay gezebilmek için. Çünkü bu aylarda bile en fazla 24 derecelere çıkıyor ısı. Ancak unutulmamalı ki yağışın en fazla olduğu aylar da yine bu aylar. Eğer 15 derece gibi ortalama bir ısıya razıysanız ve yağış az olsun isterseniz o zaman sizin için en uygun dönem Nisan-Mayıs ve Eylül-Ekim olacaktır. -1, +3 derece aralığında olmasına rağmen Yeni Yıl döneminde de şehirler çok güzel süslendiği için ayrı bir keyfi oluyor.

Krakow Gezilecek Yerler

Krakow Stare Miasto – Old Town

Krakow’un oldukça küçük sayılabilecek bir Old Town’u (Stare Miasto, Eski Şehir) var. Old Town’un etrafı Planty Krakowskie Parkı ile çevrili tümüyle. Bir Old Town’un etrafının tümüyle yeşil alan ile çevrili olmasına ilk defa rastlıyoruz.

Orta Çağda Old Town’a giriş yapılan tek kapı kuzeydeki St. Florian’s Gate‘miş (Brama Floriańska, Florian’ın Kapısı). Daha sonra başka kapılar eklenmiş ama bu kapı yine Kraliyet Ailesinin şehre giriş yaptığı kapı olarak önemini korumuş. Bu Polonya Gotik tarzı Kule şehri Türk saldırılarına karşı koruyan surların bir parçası. 24 m uzunluğundaki Kule ilk defa 1307’de yapılmış tabii ki zaman içinde bazen tamamen bazen kısmen zarar görmüş, onarılmış ya da tekrar yapılmış.

Old Town’un en güneyinde de Wawel Kalesi bulunuyor. Kral ve Kraliçe Florian Gate‘den girip Kraków’s Royal Road‘u  (Krakow Kraliyet Yolu) yani sırası ile  St. Florian’s Gate, St. Florian’s Street (ulica Floriańska), Market Square, Castle Street‘i (ulica Grodzka) takip ederek Wawel Castle‘e (Wawel Kalesi) ulaşıyorlarmış.

Krakow Barbican

Bu kapının hemen dış kısmında da Kraków Barbican (Barbakan Krakowski). Burası şehir surlarını takviye eden bir Karakol ve Gözetleme Kulesi denilebilir. Şu anda yapının içerisinde geceleri Krakow tarihini anlatan bir ışık gösterisi ücretli olarak izlenebiliyor.

Krakow görülecek yerler ile devam ediyoruz.

Krakow Rynek Glowny

Buradan siz de Kral ve Kraliçe ile aynı yolu izleyerek Rynek Glowny’e (Market Square, Market Meydanı) ulaşırsınız. Burası her Old Town’da olan ve şehrin hem eskiden pazarının kurulduğu hem de şehrin kalbi diyebileceğimiz nokta. Krakow’a özel olarak burada iki atın çektiği faytonlar sıralanıyorlar. Fayton diyoruz ama atları ve arabalarını görmeniz lazım; bu ne bakım? bu ne güzellik? İsterseniz bu faytonlarla Eski Şehir turu atabiliyorsunuz. Fiyatları bugün sormayı düşünüyoruz. Evet sorduk fiyatlar şu şekilde Faytonlar 4-5 kişi alıyor ve 30 dakikalık gezi için 200-250 zt istiyorlar. Ama bu iş pazarlığa tabi. Faytona 1 kişi de binseniz 4 kişi de binseniz rakam aynı. Eğer geziniz Kazimierz’e kadar uzayacak şekilde olursa rakam yaklaşık 600 zt oluyor.

Krakow Cloth Hall

Meydanki üç önemli yapıdan biri meydan boyunca uzanan ve alçak bir yapı olan Cloth Hall (Sukiennice). Adından da anlaşılacağı gibi burada eskiden kumaşçılar bulunuyormuş. Bir nevi Kapalı Çarşı formatında ama tam kapalı değil dört bir tarafındaki girişler açık. 1978 yılından beri UNESCO Dünya Mirası listesinde olan yapının tarihi Rönesansa kadar uzanıyor. Doğudan gelen ipek, deri, mum gibi ürünler ya da Wieliczka Tuz Madeninden gelen tuz burada satılıyormuş. Şimdi içerisi ağırlıklı olarak hediyelik eşya satıcıları ile dolu. Burası nispeten kapalı bir alan olduğu için burada yeme-içme işleri yok. Peynir, sosis, çorba, gofry, vs ne ararsanız onları satan, yapan, pişirenler ise meydanda.

St.Mary’s Basilica

Meydanın diğer önemli yapısı St. Mary’s Basilica (Bazylika Mariacka). Simetrik olmayan iki yüksek kulesi ile farketmemeniz imkansız olan Bazilika’nın tarihi 13.yy’a uzanıyor ve Polonya Gotik mimarisinin en iyi örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Her saat başı büyük kuleden Hejnał mariacki adı verilen bir trompet çalınıyor. 13.yy’da bir Moğol saldırısını haber veren trompetçi boğazından okla vurulmuş ve çalışı yarım kalmış. Bu nedenle hala çalış yarıda kesiliyor.

Krakow Görülecek Yerler ile devam…

Town Hall Tower (Wieża Ratuszowa) yine meydandaki diğer önemli bir yapı. Bu kuleden Old Town panoraması görülüyor ve bunun için 100 basamak tırmanmak gerekiyor. Bu sorun değil çok daha fazlasını çıkmışlığımız var ama yukarıya çıktığınız zaman maalesef buna değecek müthiş bir manzara sunmuyor. Bunun nedeni camlarla kapalı ve önlerinde demir olması yani iyi bir fotoğraf şansınız pek yok.

St.Mary Bazilikası’nın yanındaki yine kiremit kaplı kilise ise Church of St. Barbara In Krakow. Eğer kiliselere meraklıysanız bir de Kraliyet Yolu’nun sağında kalan Church Of St. John the Baptist ve John the Evangelist var.

Old Town’daki önemli yapılar bunlar ama bu meydana açılan caddeler ve bu caddeleri kesen sokaklarda çok keyifli mekanlar var. Buralara tek tek girerek çok hoş zaman geçirebilirsiniz. Başka hiçbir Old Town’da görmediğimiz şekilde Krakow Old Town’u bir Planty Park çevrili. Bu Old Town’a ayrı bir hava katıyor.

Wawel Castle

Krakow ile özdeşleşen en önemli yapıyı görelim derseniz Güney’e Wawel Kalesi’ne (Zamek Królewski na Wawelu) doğru yürümelisiniz. Wawel Kalesi Kral 3.Büyük Casimir’in emriyle yapılmış. Wawel Kalesi Vistül Nehri’nin kenarında oldukça büyük bir alana yayılan Krakow’un kalesi. İtalyan tarzı büyük bir ana avlu etrafında biz dizi bina yer alıyor. Aynı isimli katedral ve kule de yine kompleks içerisinde yer alıyor.

Günlük belli sayıda ziyaretçiye izin veriliyor iç kısımları gezebilmek için. Bu amaçla önceden internetten bilet almanızı tavsiye ederiz çünkü çok hızlı bitiyor biletler. Ancak avlular, bahçeler ve Katedrali gezmek yeterli derseniz buralara giriş için bilete gerek yok. Detaylı bilgi ve bilet almak için tıklayın.

Kale yüksek bir konumda yer alıyor. Tam kalenin Vistül Nehri ile birleştiği yerde nehir seviyesinde Krakow’un simgesi olan Smok Wawelski (Ejderha Heykeli) bulunuyor. Heykelin ağzından ara sıra ateş püskürüyormuş ama biz oradayken göremedik.

Krakow gezilecek yerler ile devam ediyoruz

Oskar Schindler’s Enamel Factory

Bir gün sabah erkenden Uber ile Krakow’da göreceğimiz en uzak nokta olan Schindler’in fabrikasına (Oskar Schindler’s Enamel Factory, Fabryka ‘Emalia’ Oskara Schindler) gittik. Esasında Wawel Kalesi yakınındayken buraya gitmeye karar verirseniz burası oldukça yakın. Ama biz otelden geçmeye karar verdiğimiz için bize uzak bir konumda kaldı. Schindler List filmini muhtemelen seyretmişsinizdir ama kısaca hatırlamak gerekirse; Alman bir iş adamı olan Schindler Krakow’da bir fabrika kurar. Schindler´in yardımcısı Itzhak Stern de bir Yahudidir. Stern, Schindler’in fabrikasının idaresini yürütürken, bir yandan da belgelerde yaptığı değişikliklerle birçok Yahudi’yi Alman savaş gücü için gerekli göstererek, fabrikaya alır ve toplama kamplarına gönderilmekten kurtarır.

Sonrasında, gettolardaki Yahudiler, Kraków’un güneyinde inşa edilen Plaszow Toplama Kampına sürülür ve bu sırada Alman askerlerinin gettoları boşaltmasını bölgeye hakim bir tepeden izleyen Schindler, birçok Yahudi’nin öldürülmesine tanık olur. Fakat, Stern’in de uyarılarıyla, özellikle Plaszow kampının komutanı Amon Göth başta olmak üzere, Alman subaylarıyla işbirliğine devam eder. Fabrika bir yandan kâr amacıyla çalışırken, Schindler bir yandan da mümkün olduğunca çok Yahudi’nin kurtarılması için çabalar.

Bu fabrikayı ziyaret için de az sayıda ziyaretçi kabul ediliyor ve erken saatlerde bilet (24zt) bitiyor. Eğer kısıtlı kontenjan nedeniyle sıkıntı yaşamak istemezseniz internetten biletinizi almanızı öneririz. Bilet için tıklayın.

Ghetto Heroes Square

Bu bölgedeyken görmeniz gereken en önemli yer Ghetto Heroes Square (Getto Kahramanları Meydanı, Plac Bohaterów Getta). 33 demir ve bronzdan yapılmış olan sandalye Krakow Getto’sundaki Yahudi Soykırımı anısına yapılmış. Burası şimdi ıssız bir meydan görünümünde ama esasen burası Krakow Gettosunun merkez meydanıymış ve çok kalabalık ve aktif bir meydanmış. Almanlar yahudileri buraya hapsetmeden burada 3.000 kişi yaşarken daha sonra 20.000 kişi yaşamaya başlamış. Apteka Pod Orlem birçok Yahudi’nin hayatını kurtardığı bilinen Tadeusz Pankiewicz‘in eczanesi de meydanda yer alıyor. Yardıma ihtiyacı olanlara tıbbi yardım sağlayan eczane artık bir müze (10zt).

Tüm sorularınızı cevaplayacak bir Krakow Gezi Rehberi yazmaya devam ediyoruz.

Kazimierz (Yahudi Mahallesi)

Artık Vistül Nehri’ni geçerek Kazimierz yani Yahudi Mahallesine geçebilirsiniz. Burası oldukça bohem ve keyifli bir semt. Plac Nowy Meydanı ve etrafında çok güzel cafe ve restoranlar var. Eski Sinagog‘u (Stara Synagoga) gördükten sonra, Schindler List’s Passage‘a doğru devam edebilirsiniz. Burası Schindler’s List filminde film seti olarak kullanıldığı için ünlenmiş onun dışında Schindler’den birşey yok.

Bu bölgeyi de Krakow’un Old Town’unu da Golf arabaları ile hizmet veren turlarla gezebilirsiniz. 1,5 saatlik turlar 2 kişi için 200zt civarında. Bu turlar için pazarlık da yapılabiliyor. Eğer özel olmasın derseniz katılımlı turlar ucuzluyor. Araçlarda kış için ısıtma ve inanmayacaksınız ama Türkçe sesli rehber sistemi de var.

Auschwitz-Birkenau Toplama Kampı

Polonya denince akla gelen önemli aktivasyonlardan birisi maalesef Toplama Kamplarını görmek. Varşova’dan da bu turlara katılmak mümkün ama Krakow’a gelecekseniz buradan çok daha yakın olduğu için Krakow’dan bir tur satın almalısınız. Tur satın almalısınız diye tavsiye ediyoruz çünkü girişlerin ve dolaşımın çok protokolü var yani pek serbestçe dolaşabileceğiniz yerler değil. Buna ilaveten bilgilendirme almadan da bu turun çok anlamı olmaz. Bu nedenlerle bir tur satın almanızda fayda var.

Şehirde hem Turizm Bürolarında hem de birçok şirkette bu turlar satılıyor. Ancak biz kısıtlı süre Krakow’da olacağımız için bilet kalmamasını filan riske etmedik Viator’dan turumuzu satın aldık. İsterseniz 1 günlük Auschwitz-Birkenau turu alabilirsiniz (tura ulaşmak için tıklayın) ama bizim günümüz fazla olmadığı için aynı günde hem Auschwitz-Bierkenau hem de Wieliczka Tuz Madenini görebileceğimiz turu seçtik (tura ulaşmak için tıklayın). Bu şekilde  bu turlara Krakow’daki iki günümüz yerine bir günümüzü ayırmış olduk. Tur bizi 05:40’da aldı ve 12 saat sonra geri bıraktı. Tur şirketinden her açıdan çok memnun kaldık.

Turlar bir rehber eşiliğinde yapılıyor. Herkese bir kulaklık ve alıcı veriliyor ve kendi rehberinizin konuşmalarını bu sayede dinliyorsunuz ve onunla birlikte dolaşıyorsunuz. Maalesef Türkçe tur yok. Auschwitz kampı yaklaşık 1,5 saat, Birkenau Kampı yaklaşık 1 saat sürüyor.

Arbeit Macht Frei

Ünlü Arbeit Macht Frei yani “çalışmak özgürleştirir” yazılı ana kapıdan girdikten sonta; Yahudilerin kampa kabulü, kayıtlarının alınması, saçlarının kesilip fotoğraflarının çekilmesi, eşyalarının toplanması, günlük yaşamları, çalışmaları, gaz odalarında öldürülmeleri, kromatoryumda yakılmaları gibi her aşama anlatılıyor. Oldukça moral bozucu bir gezi olacağını biliyorduk tabii ki ama orada olmak çok daha farklıymış. Hiç bu kadar etkileneceğimizi zannetmiyorduk çünkü bu olaylarla ilgili çok film, belgesel seyretmiştik. Ama yine söylüyoruz o ortamda bulunmak çok farklıymış. Burayı görmeden önce ya da sonra Netflix’de Auschwitz Muhasebecisi belgeselini izlemenizi öneririz.

Size tavsiyemiz gezinizin son gününe koymayın bu aktiviteyi ki Krakow gibi güzel bir şehirden bu anılarla ayrılmayın.

Gezinin ikinci kısmı olan Wieliczka Tuz Madenlerinden önce tur öğle yemeği için serbest zaman verdi. Bizlere Lunch Box da verilmişti. İsteyen bu kutudakileri yedi isteyenler de oradaki alternatifleri değerlendirdi. Otelden 05:40’da alındığımız için için tabii ki kahvaltıyı kaçırıyorduk. Bu nedenle yanımıza kahvaltı için birşeyler almıştık. Size tavsiyemiz bizim gibi Lunch Box dahil olan turu seçerseniz hiç yanınıza kahvaltılık birşey almayın ve size sabah verilen Lunch Box’daki sandviçi sabah yiyin. Daha sonra öğlen yemeği molası verilen yerde öğlen yemeğinizi yiyin çünkü yemekler ve tatlılar çok iyi.

Wieliczka Tuz Madeni

Auschwitz’de insanın ne kadar kötü şeylere imza attığını gördüysek aynı gün içerisinde insanın ne kadar güzel şeyler yaratabildiğini de Wieliczka Tuz Madeninde gördük. Wieliczka Salt Mine yani Wieliczka Tuz Madeni de grupla gezilen ve giriş ve gezi kurallarının çok katı olduğu bir yer. Burada da benzer bir ses sistemi ile yine sizin grubunuzu dolaştıran rehberle geziyorsunuz ama tabii ki rehber değişiyor.

Burada da bireysel gezi yapılamıyor. Yani bireysel gelseniz bile belirli saatlerde hareket eden turlarla gezebiliyorsunuz burayı ancak. Burada da bilet bulmak çok kolay değil bu nedenle biletinizi önceden almalısınız. Bilet ve bilgi için tıklayın. Ancak bizim gibi tur satın aldıysanız bilet almanıza gerek yok. Bizim turumuzda Auschwitz girişi dahil, Wieliczka girişi ise dahil değil ama rezervasyonluydu. Normalde madene giriş 93 zt ancak bu tura katıldıysanız rehberden 69 zt’ye alabiliyorsunuz ve bilet kaldı kalmadı derdi ile uğraşmıyorsunuz.

Post from RICOH THETA. #theta360 – Spherical Image – RICOH THETA

Burada iki rota var; Turist Rotası ve Madenci Rotası. Turist Rotası; 3 km yürüdüğünüz, 800 basamaklı, 135 m derine inen bir rota. Biz de genellikle herkes gibi bu rotayı yaklaşık 3 saatte tamamladık ama giriş işlemleriyle bu süre daha uzun.  Tamamladık diyoruz ama biraz önce belirttiğimiz gibi bu bize değil rehbere bağlı bir konu çünkü bireysel gezilemiyor. Rehberin de daha hızlı ya da daha yavaş bitirmesi mümkün değil çünkü hem önünde hem arkasında başka bir grup bulunuyor. Buranın geçmişi 17.yy’a dayanıyor. Yani elektriğin, delicilerin, kırıcıların olmadığı bir dönemde insan nasıl böyle bir madeni kazar anlamak çok zor.

Bir madenden çok daha fazlası

Maden diyoruz ama burası bir madenden çok daha fazlası; heykeller, şapel, galeriler, odalar her girdiğiniz yerde şaşkınlık içerisinde kalıyorsunuz. Rehberiniz devamlı (ingilizce) size bu maden hakkında bilgi veriyor. İlk indiğiniz Shaftın sonu 64 m ama gezinin en derin noktası 135m. Toplam 800 basamak bulunuyor bunun 350’si madene girer girmez yaptığınız inişte.  Madenci Rotası ise ekipman filan takılarak yapılan daha farklı bir rota ama Turist Rotasında görülen önemli yerler bu rotada görülmüyor. Bu nedenle bu rota ancak ikinci bir ziyarette düşünülebilir.

Sonlara doğru bir galeriye geliyorsunuz ki adeta bir balo salonu. Zaten maden sergi, davet gibi etkinliklere de ev sahipliği yapıyor. En son noktadaki göl ise işin bonusu. Madeni gezerken kalın ya da çok ince giyinmemelisiniz çünkü madenin içi yaz kış 17-18 derece civarında oluyor. Madenden çıkmadan yine maden içerisinde bir restoran ve Tuz ile ilgili birçok şeyi satın alabileceğiniz bir mağaza bulunuyor.

En sonunda 10 kişinin istif halinde sığabildiği bir  madenci asansörü ile tek seferde yeryüzüne çıkıyorsunuz.

Polonya’da Yeme-İçme

En önemli yemek Polonya mantısı olarak tarif edebileceğimiz Pierogi. İki çeşit yapılıyor; haşlama üzerine yağ dökülerek ya da haşlanıp yağda döndürülerek. İkisini de denedik ikisi de lezzetlik. Etli, Ispanaklı, peynirli gibi değişik çeşitleri yapılıyor.

Tavuk suyu, lahana, havuç ve erişte ile yapılan bir çorba olan Rosol,  Lahana çorbası Bigos, tarçın, mor turp ile yapılıp içine mantı eklenen Barszcz denemeniz gereken çorbalar.

İlk görüşte hamur işi birşeye benzeteceğiniz Oscypek yani sıcak peynir özellikle sokak tezgahlarında kestane gibi yapılarak satılıyor.

Özellikle Krakow’da bizim simitimizin muadili obwazanki denenebilir.

Yarıdan kesilmiş baget ekmeğe benzer ama biraz daha geniş bir ekmeğin üzerine farklı şeyler koyarak bir tür açık sandviç olarak tarif edebileceğimiz Zapiekanka her yerde satılıyor ve çok tüketiliyor.

Yine adım başı satılan diğer bir yiyecek de Gofry adı verilen Waffle. Bunun üzerinde de krem şanti ya da başka şeyler koyarak yiyorlar.

Rynek Glowny’de sokak yemekçileri akşamları yapıyor burada da güzel seçenekler bulunuyor.

İlk Ukrayna’da tanıştığımız Pijana Wiśnia‘da sıcak ya da soğuk Vişne Likörü’nün tadına mutlaka baklalısınız. Bizim deneyip sevdiğimiz diğer restoranlar Balaton, Bar a Wino, Smak Ukrainski oldu.

Artık gezi bitti ve dönüş başlıyor;

Önce Uber ile otelden Krakow Tren İstasyonuna, sonra tren ile Krakow’dan Varşova’ya, sonra tren ile Varşova Tren İstasyonundan Varşova Havalimanına, sonra THY ile Varşova’dan İstanbul’a, sonra THY ile İstanbul’dan Ankara’ya, sonra Shuttle ile Esenboğa’dan evimize yolculuğumuz var. Bir günde 2 tren istasyonu, 3 havalimanından geçmiş olacağız.

Krakow Gezilecek Yerler, Krakow Görülecek Yerler, Krakow’a nasıl gidilir, Krakow’da ulaşım, Krakow’da ne yapılır, Krakow’da ne yenir gibi sorularınızın cevabını bu Krakow Gezi Rehberi yazımızda vermeye çalıştık.

Gezimizin başlangıç noktası olan Varşova notlarımız da okumalısınız.